مردم ایلام در ماه محرم در مناطق مختلف آداب مختلفی را برای زنده نگهداشتن این ایام دارند.
به گزارش ایلام بیدار، در ایام محرم، حال و هوای ایلام و دیگر شهرستانهای استان رنگ ماتم و اندوه به خود گرفته و عزاداران حسینی با شور وصفناپذیری خود را آماده برگزاری آیینهای این ماه میکنند.
مردم یکدست شیعهنشین ایلام از قدیمالایام ارادت خاصی به خاندان اهلبیت عصمت و طهارت داشتهاند .
قبل از شروع این ماه برای آمادهسازی و برپایی مقدمات آیین سوگواری در مساجد و حسینیهها تلاش کرده و با برافراشتن پرچم بر سر در منازل و مغازههای خود ارادت خود را به سرور و سالار شهیدان نشان دادهاند. با آغاز ماه محرم، در این استان شاهد برپایی مراسم و آیینهای ویژهای هستیم که در شهرها، روستاها و مناطق مختلف ایلام با حضور مردم برگزار میشود.
اجرای برنامههای ایام محرم به اشکال مختلف
حسین حیدری کارشناس امور اجتماعی در گفتگو با خبرنگار ایلام بیدار گفت: مردم استان ایلام در این آیینها که به اشکال مختلف برگزار میشود عشق و ارادت خود را به حضرت اباعبدالله الحسین (ع) و یاران باوفایش نشان داده و در سوگ آنان عزاداری و نوحهسرایی میکنند.
وی افزود: اجرای تعزیه، تشکیل هیئتهای عزاداری، سینهزنی و زنجیرزنی، اطعام و نذری دادن بهویژه در شبهای تاسوعا و عاشورا و شام غریبان از جمله سنتهایی است که هر سال در ماه محرم در استان ایلام برگزار میشود.
حیدری در ادامه گفت: تعزیه یکی از این سنتهاست که طرفداران زیادی دارد، هنرمندان این استان تعزیه را نوعی هنرنمایی برای تثبیت و تجلی نهضت حسینی و قیام عاشورا میدانند و معتقدند زیبایی نهضت کربلا در تعزیه ناب و اصیل متجلی میشود.
وی خاطرنشان کرد: طبق سنتهای محلی در استان ایلام در ایام تاسوعا و عاشورا عموماً مردم این استان در عزاداریها بهصورت گروهگروه از طریق هیئتهای محلی حرکت میکنند و عمدتاً با خود علم حمل میکنند و اغلب به سینهزنی و زنجیرزنی میپردازند.
حیدری بیان داشت: برپایی خیمه نیز یادآور خیمههای امام حسین (ع) در کربلاست، اطعام دادن و نذری دادن در ماه محرم مخصوصاً در شبهی تاسوعا و عاشورا به عزاداران حسینی یکی دیگر از رسومات این استان به شمار میرود.
آیینهای سنتی ایلامیها
میلاد کرمی مدرس دانشگاه در گفتگو با خبرنگار ایلام بیدار گفت: به هر گوشه از ایلام که سر بزنید با آدابورسوم متفاوت و زیبایی مواجه میشوید که دیدن هرکدام لذت خاص خود را دارد، اما یکی از مهمترین این مراسم، «چمر» است که فقط برای مردها و بزرگان دین یا ایل برگزار میشود هدف از برگزاری این مراسم نیز پاسداشت اقدامات ارزشمند و یادآوری بزرگی این افراد است.
وی افزود: در این مراسم آهنگ عزا بهوسیله ساز و دهل نواخته میشود و زنان و مردان شانههای خود را گلمالی میکنند و سرایندگان به زبان محلی به خواندن و سرایش اشعار و آوازهایی با ذکر دلاوریها، شهامتها، شاخصهای خوب ائمه اطهار میپردازند.
کرمی بیان داشت: اطعام فقرا و عزاداران از آدابورسوم مردم استان ایلام در ماه محرم و در عزاداریهای خاص این ماه است این رسم با نوحهخوانی و سینهزنی همراه است.
مدرس دانشگاه خاطرنشان کرد: برپایی خیمهها که نمادی از خیمههای امام حسین (ع) و یارانش در کربلاست. مردم با مشاهده این خیمهها و گریستن در عزای حسینی، یاد شهدای قیام کربلا را در اذهان زنده میکنند.
وی در ادامه گفت: نذری دادن؛ اطعام فقرا و عزاداران نیز از دیگر سنتهاست که در روزهای تاسوعا و عاشورا به اوج خود میرسد در این روزها بسیاری از مردم در خانههای خود یا مساجد و تکایا به نذری دادن مشغول میشوند و در عزای حسینی میگریند.
سینهزنی و زنجیرزنی؛ در این سنت پسندیده گروههایی از مردم در قالب هیئتهای عزاداری ساماندهی شده در نقاط معینی از سطح شهرها و روستاها حرکت کرده و با نوحهخوانی رهبر گروه به زنجیرزنی یا سینهزنی میپردازند.
در ایلام در هر محله یک تکیه است که زنان و مردان به سیاهپوش کردن آن مبادرت میورزند. در اکثر تکایا، مساجد، حسینیهها و حتی خانهها مراسم روضهخوانی و ذکر مصیبت امام حسین (ع) بر پا میشود.
از شب اول ماه محرم در مساجد و تکایا پس از نماز مغرب و عشاء مجالس مداحی، ذکر مصیبت و سینهزنی برپا میشود علاوهبرآن عزاداران در اماکن ذکر شده با اطعام نذری پذیرایی میشوند.
غذای نذری که شامل آبگوشت و یا برنج و گوشت است عمدتاً با همیاری اهالی هر محله تهیه شده و یا اینکه دو یا چند خانوار با همیاری مبادرت به پخت غذای نذری در ایام ماه محرم میکنند .