ماه مبارک رمضان در این سال ها با تابستان و فصل گرما تقارن پیدا کرده است. برخی وجود گرما را بهانه ای برای فرار از روزه قرار داده اند(و حتی تخریب آن). این مسئله در قرآن نیز بیان شده است؛ البته به صورت دیگری.

قرآن بیان می کند که منافقان برای فرار از جهاد، گرما را بهانه قرار می دادند: «فَرِحَ الْمُخَلَّفُونَ بِمَقْعَدِهِمْ خِلافَ رَسُولِ اللَّهِ وَ کَرِهُوا أَنْ یُجاهِدُوا بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ فی‏ سَبیلِ اللَّهِ وَ قالُوا لا تَنْفِرُوا فِی الْحَرِّ قُلْ نارُ جَهَنَّمَ أَشَدُّ حَرًّا لَوْ کانُوا یَفْقَهُونَ؛ تخلف‏جویان (از جنگ تبوک،) از مخالفت با رسول خدا خوشحال شدند؛ و کراهت داشتند که با اموال و جان هاى خود، در راه خدا جهاد کنند؛ و (به یکدیگر و به مؤمنان) گفتند: «در این گرما، (بسوى میدان) حرکت نکنید!» (به آنان) بگو: «آتش دوزخ از این هم گرم تر است!» اگر مى‏ دانستند.»[۱]

پیام آیه فوق برای جامعه اسلامی این است که؛ نباید گرما را بهانه ای برای فرار از روزه قرار دهند و بدتر از آن به دیگران نیز طعنه بزنند که چرا در این گرما روزه گرفته اند؟ البته کسی که به علت مریضی و کهولت سن و موانع دیگر نمی تواند روزه بگیرد، می تواند روزه نگیرد و البته احکام مخصوص به خود را دارد[۲] اما صرف گرما(بدون بیماری و امثال  آن) دلیل بر روزه گرفتن نیست. اتفاقا حدیث داریم که روزه گرفتن در گرما جهاد است: «الصوم فی الحر جهاد؛ روزه گرفتن در گرما، جهاد است.»[۳]

نکته اصلی این است؛ کسی که خود را متعهد به روزه گرفتن می داند ـــــ هر چند نتواند روزه بگیردــــ از آن دفاع نموده و آن را تخریب نمی کند؛ اما کسی که بهانه می آورد، به روزه داران طعنه می زند و روزه خواری می کند و مسائلی از این دست. به عبارت دیگر، بهانه گیران حتی اگر زمستان باشد نیز روزه نمی گیرند؛ اما فعلا که فصل گرماست بهانه خوبی به دستشان افتاده است.

خدا نکند که ما از آن دسته افراد باشیم که  وجود گرما را بهانه ای برای فرار از روزه قرار دهیم…

پی نوشت

۱ــــ توبه/۵۱

۲ــ به رساله های عملیه مراجعه شود

۳ــ پیامبر اسلام در بحار الانوار، ج ۹۶، ص۲۵۷