قرض الحسنه؛ سبک زندگی اسلامی

قرض الحسنه یکی از زیباترین شیوه های سبک زندگی قرآنی و اسلامی است که الحمدالله در سال های اخیر در بین مردم رواج خوبی داشته است.

خداوند در کلام جاودانش در مورد قرض دادن می فرماید: «مَنْ ذَا الَّذی یُقْرِضُ‏ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً فَیُضاعِفَهُ لَهُ أَضْعافاً کَثیرَه؛ کیست که به خدا «قرض الحسنه‏» بدهد، (و از اموالى که خدا به او بخشیده، انفاق کند،) تا آن را براى او، چندین برابر کند؟»[۱]

این آیه سبک زندگی قرض الحسنه دادن را به ما می آموزد، که البته باید همراه با ملزومات دیگر آن باشد تا انشاا… شاهد یک نوع سبک زندگی قرآنی در جامعه شویم.

ما در این نوشتار به دو نکته در باره ملزومات قرض الحسنه خواهیم پرداخت.

نکته یک؛ قرض دادن باید با روی باز و دوستانه صورت پذیرد تا سبب هم گرایی بیشتر شود؛ نه که فضای ارباب رعیتی بر آن حاکم باشد. خداوند در آیه ای که بی تناسب به قرض الحسنه نیست، می فرماید: «قَوْلٌ مَّعْرُوفٌ وَ مَغْفِرَهٌ خَیرْ مِّن صَدَقَهٍ یَتْبَعُهَا أَذًى؛ گفتار پسندیده (در برابر نیازمندان)، و عفو (و گذشت از خشونت هاى آنها)، از بخششى که آزارى به دنبال آن باشد، بهتر است‏.»[۲] طبق این آیه اگر ما به دوست خود، همسایه خود قرض دادیم و بعدا در جمعی به رخش کشیدیم و یا خیال داشته باشیم مثل ارباب با ما رفتار کند، ارزش قرض الحسنه را پایین آورده ایم.

نکته دوم: مهلت دادن به بدهکار؛ قرآن در این زمینه می فرماید: «وَ إِن کاَنَ ذُو عُسْرَهٍ فَنَظِرَهٌ إِلىَ‏ مَیْسَرَه؛ و اگر (بدهکار،) قدرت پرداخت نداشته باشد، او را تا هنگام توانایى، مهلت دهید.»[۳] پیام این آیه برای جامعه اسلامی، مهلت دادن به بدهکاران خود است(مهلت عرفی و عقلی). اگر این رویه در بین خانواده ها، دوستان، و… اعمال شود، شاهد یک نوع سبک زندگ قرآنی خواهیم بود. نوعی از سبک زندگی همراه با صبر، گذشت، همه چیز را مادیات ندیدن و ثمرات دیگر. البته بدهکاران نیز نباید از این آیه سوءاستاده کنند.

پی نوشت
۱ـــ بقره/۲۴۵
۲ــ همان/۲۶۳
۳ــ همان/۲۸۰.